Περιοχή Νεάπολης και Νήσος Ελαφόνησος

• Κωδικός:

  GR 1270013

• Γεωγ. Διαμέρισμα:

  Πελοπόννησος

• Έκταση:

  5468,71 ha

• Κατηγορία Προστατευόμενης Περιοχής:

  ΕΖΔ

Η περιοχή της Νεάπολης και της Ελαφονήσου (GR2540002) βρίσκεται στη Νότια Πελοπόννησο, στην ευρύτερη περιοχή του ακρωτηρίου Μαλέα και περιλαμβάνει το νησί της Ελαφονήσου.  Χαρακτηρίζεται από μια ποικιλία τύπων οικοτόπων, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι αρκετά καλά διατηρημένοι, όπου απαντούν φυτοκοινωνίες ιδιαίτερα πλούσιες σε ποικιλότητα, καθώς και υποθαλάσσιες φυτοκοινωνίες με ποσειδωνίες, κολπίσκους, κόλπους κ.α.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τόσο του νησιού της Ελαφονήσου, όσο και της απέναντι ακτής,  στην ευρύτερη περιοχή της Νεάπολης, είναι οι φυτοκοινωνίες των αμμοθινών όπου κυριαρχούν τα φρύγανα, οι χαμηλοί θαμνώνες και οι παράκτιες θίνες. Στις εκτεταμένες παραλίες του νησιού αναπτύσσεται κυρίως το είδος Juniperus macrocarpa, αλλά και ενδημικά είδη χλωρίδας.

Οι βιότοποι των αμμοθινών είναι ουσιαστικά λόφοι από άμμο που -κατά κύριο λόγο- μεταφέρεται με τη δράση του ανέμου και των κυμάτων από τη θάλασσα προς την ακτή. Οι θίνες θυμίζουν σχηματισμούς που συναντώνται σε ερημικά περιβάλλοντα. Στο ανθρώπινο μάτι οι σχηματισμοί αυτοί μοιάζουν αδιάφοροι, στην πραγματικότητα όμως αποτελούν ένα φυσικό αντιπλημμυρικό φράγμα-εμπόδιο στη δράση των κυμάτων και των ανέμων και συμβάλλουν στην προστασία της ενδοχώρας και στην σταθεροποίηση της ακτογραμμής.

Από οικολογική άποψη αποτελούν το ενδιαίτημα πολλών φυτών και ζώων, ενώ, λόγω του ιδιαίτερου μικρο-περιβάλλοντος που δημιουργούν αποτελούν καταφύγιο πολλών σπάνιων, απειλούμενων και ενδημικών ειδών, με το 1/3 της χλωρίδας των θινών να αποτελείται από ενδημικά είδη. Ένα από αυτά είναι το στενο-ενδημικό είδος Saponaria jagelii που αναπτύσσεται αποκλειστικά στην αμμώδη παραλία στο δυτικό τμήμα της Ελαφονήσου, σε δύο απομακρυσμένους και περιορισμένους πληθυσμούς.

Όσον αφορά στα είδη πανίδας, καταγράφονται τέσσερα είδη ερπετών (Chelonia mydas, Zamenis situla, Mauremys rivulata και Testudo marginata) και δύο είδη θηλαστικών (Miniopterus schreibersii, αλλά και η μεσογειακή φώκια Monachus monachus) του Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ. Η περιοχή λειτουργεί και ως καταφύγιο για τη μεσογειακή φώκια, ενώ εδώ αναπαράγεται η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta.

Αξιοσημείωτος είναι και ο μεγάλος αριθμός σε είδη πουλιών κατά τις μεταναστευτικές περιόδους, λόγω της θέσης της στον μεταναστευτικό διάδρομο Αφρική – Κρήτη – Αντικύθηρα – Κύθηρα – Πελοπόννησος, καθώς είναι μία από τις δύο νοτιότερες περιοχές της ηπειρωτικής χώρας που αποτελούν σταθμούς για αυτά.