Οροπέδιο Φολόης

• Κωδικός:

  GR2330002

• Γεωγ. Διαμέρισμα:

  ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

• Έκταση:

  9.748,58 ha

• Κατηγορία Προστατευόμενης Περιοχής:

  ΕΖΔ - ΖΕΠ

Το οροπέδιο της Φολόης εκτείνεται στα βορειοδυτικά της Πελοποννήσου, στις νοτιοδυτικές απολήξεις του όρους Ερύμανθος, σε περιοχή έκτασης 9.748,58 εκταρίων (97 km²). Διοικητικά υπάγεται στο Δήμο Αρχαίας Ολυμπίας, της Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας. Έχει χαρακτηριστεί ως Σημαντική Περιοχή για τα Πουλιά της Ελλάδας και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000 ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για τα πουλιά και ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) των φυσικών οικοτόπων καθώς και των ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας με τον κωδικό GR2330002 «Οροπέδιο Φολόης».

Η Φολόη οφείλει το όνομά της στον Φόλο, έναν από τους Κενταύρους, τα μυθικά όντα που είχαν σώμα αλόγου και κορμό ανθρώπου. Φιλοξένησε τον μυθικό ήρωα Ηρακλή όταν καταδίωκε τον Ερυμάνθιο κάπρο.

Στο οροπέδιο απαντάται το μοναδικό επίπεδο δάσος της Ελλάδας, το δρυοδάσος της Φολόης ή Κάπελης, καθώς έτσι ονομάζουν οι ντόπιοι τις δρύες και το δάσος που σχηματίζουν. Στα δρυοδάση της Φολόης κυριαρχεί η πλατύφυλλη δρυς και άλλα πέντε είδη δρυός: η χνοώδης δρυς και η αριά που απαντούν πιο συχνά, η ήμερη βελανιδιά και η Μακεδονική δρυς που είναι πιο σπάνιες, καθώς και το πουρνάρι που αναπτύσσεται με τη μορφή θάμνου λόγω βόσκησης, κυρίως στις παρυφές του δάσους. Τα φύλλα και ο φλοιός των δρυών διαφέρουν μεταξύ τους, όλες όμως παράγουν βελανίδια και έτσι διακρίνονται εύκολα από τα υπόλοιπα δένδρα. Επίσης, απαντώνται πλατάνια, καστανιές, χαλέπιος πεύκη, θαμνώδης βλάστηση, φρυγανώδεις και ποώδεις συστάδες.

Στον υπόροφο των πυκνών δρυοδασών φυτρώνουν λιγοστά φυτά, κυρίως φτέρες και ασφόδελοι. Την άνοιξη ανθίζουν αγριολούλουδα όπως ορχιδέες, πρίμουλες, ανεμώνες, κρίνοι κ.ά. είδη.

Η περιοχή διαθέτει πλούσια πανίδα αποτελούμενη από πληθώρα θηλαστικών: βίδρα νυχτερίδες, ερπετών: λαφιάτης, σαύρες, χερσαίες χελώνες και αμφιβίων: ελληνοβάτραχος, φρύνοι. Επιπλέον, έχουν καταγραφεί 117 είδη πουλιών στην περιοχή, 17 από τα οποία είναι απειλούμενα (Παράτημα Ι, οδηγία ΕΟΚ/79/409). Ειδικότερα, ο μεσαίος δρυοκολάπτης (Dendrocopos medius) και το φρυγανοτσίχλονο (Emberiza caesia) αποτελούν είδη χαρακτηρισμού της ΖΕΠ.

Η περιοχή είναι σημαντική για τη μελισσοκομία, ενώ στο δρυοδάσος μπορεί κανείς να συναντήσει μεγάλη ποικιλία μανιταριών συμπεριλαμβανομένων και των πιο εκλεκτών βρώσιμων ειδών, όπως βωλίτες, κανθαρίσκοι και αμανίτες του Καίσαρα, όπου κάνουν μυκόρριζα και συμβιώνουν με τις ρίζες της βελανιδιάς.

Στους ποταμούς και τα ρέματα της περιοχής ανοίγονται φαράγγια ιδιαίτερης ομορφιάς, με πλούσια βλάστηση, με καταρράκτες και λιμνούλες, με σπηλιές που το νερό σχηματίζει σταλακτίτες και σταλαγμίτες, με στενά περάσματα που υψώνονται επιβλητικά. Φημισμένο είναι το φαράγγι των Κενταύρων, αγαπημένος προορισμός των επισκεπτών της Φολόης. Από την περιοχή διέρχεται και το Εθνικό Μονοπάτι Ο31, μήκους 101 χιλιομέτρων, που διασχίζει τη βορειοδυτική Πελοπόννησο, από την Πάτρα έως την Αρχαία Ολυμπία.