Αϊτέ που κάθεσαι ψηλά στ’ όρος το χιονισμένο
τρώεις το δρόσος του χιονιού, πίνεις νερό κατάκρυο
λαγόν κι αν πιάσεις γεύγεσαι, περδίκι και δειπνάς το
φιλείς και κόρην έμορφη
Ριζίτικο τραγούδι από την Ασή Γωνιά Χανίων. Στους στίχους του είναι ολοφάνερη η αλληγορία του αϊτού-λεβέντη, που ζει ελεύθερος πάνω στα βουνά, μέσα στην ομορφιά της φύσης, και χαίρεται κάθε χαρά της ζωής. Τα ριζίτικα, τα «τραγούδια» όπως ονομάζονταν παλαιότερα, είναι φωνητικά κομμάτια με αφηγηματικό περιεχόμενο. Ερμηνεύονται από μία φωνή ή και ομάδα φωνών, συνήθως χωρίς τη συνοδεία μουσικών οργάνων. Η ονομασία «ριζίτικα» προέρχεται πιθανότατα από τις ρίζες, τους πρόποδες των βουνών της Κρήτης και κυρίως των Λευκών Ορέων, που είναι ο κατεξοχήν τόπος δημιουργίας και έμπνευσης των τραγουδιών αυτών.
Αεικίνητα φουσάτα και οι ακατανίκητοι ήρωες, ένας περιπετειώδης κόσμος που διατρέχει το χρόνο και παραβιάζει το χώρο της Ιστορίας, έχουν διαχυθεί μέσα στα τραγούδια, επιζώντας εκεί στις άκρες και τα όρια, όχι τα γεωγραφικά αλλά τα νοερά της ανθρώπινης ψυχής και φαντασίας.
Σχόλια
Τα ριζίτικα, τα «τραγούδια» όπως ονομάζονταν παλαιότερα, είναι φωνητικά κομμάτια με αφηγηματικό περιεχόμενο. Ερμηνεύονται από μία φωνή ή και ομάδα φωνών, συνήθως χωρίς τη συνοδεία μουσικών οργάνων. Η ονομασία «ριζίτικα» προέρχεται πιθανότατα από τις ρίζες, τους πρόποδες των βουνών της Κρήτης και κυρίως των Λευκών Ορέων, που είναι ο κατεξοχήν τόπος δημιουργίας και έμπνευσης των τραγουδιών αυτών. Αεικίνητα φουσάτα και οι ακατανίκητοι ήρωες, ένας περιπετειώδης κόσμος που διατρέχει το χρόνο και παραβιάζει το χώρο της Ιστορίας, έχουν διαχυθεί μέσα στα τραγούδια, επιζώντας εκεί στις άκρες και τα όρια, όχι τα γεωγραφικά αλλά τα νοερά της ανθρώπινης ψυχής και φαντασίας.