Λιμνοθάλασσες Στενών Λευκάδας (Παλιονής-Αβλίμων) και Αλυκές Λευκάδας

Φωτό: Ευφροσύνη Χαλικιοπούλου
Φωτό: Ευφροσύνη Χαλικιοπούλου
  • Κωδικός:

    GR2240001

  • Γεωγ. Διαμέρισμα:

    ΙΟΝΙΟ - ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ

  • Έκταση:

    2120,68 ha

  • Κατηγορία Προστατευόμενης Περιοχής:

    ΕΖΔ - ΖΕΠ

Η προστατευόμενη περιοχή Λιμνοθάλασσες Στενών Λευκάδας και Αλυκές Λευκάδας είναι ένας υγρότοπος στα βόρεια του νησιού της Λευκάδας, ο οποίος βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με την πόλη της. Ο υγρότοπος αυτός περιλαμβάνει ποικιλία ενδιαιτημάτων, πλούσια χλωρίδα, με έντονη την παρουσία ενδημικών και σπάνιων ειδών,  με παρουσία της ευρωπαϊκής ενυδρίδας (της βίδρας), και με μεγάλη σημασία για την ορνιθοπανίδα, με 57 καταγεγραμμένα είδη υδρόβιων και παρυδάτιων πτηνών κατά τη μετανάστευση. Ο πλούτος της λιμνοθάλασσας είχε ως αποτέλεσμα να ενταχθεί στο Δίκτυο Natura 2000 και για τις δυο κατηγορίες προστασίας, ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) και ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας για τα πουλιά (ΖΕΠ).

 

Κύριο στοιχείο της μορφολογίας του υγροτόπου είναι οι παραθαλάσσιες αμμώδεις εκτάσεις και οι θίνες (ανεμοκούλουμα), που δημιουργήθηκαν μέσω της αποσάθρωσης/διάβρωσης των πετρωμάτων της ευρύτερης περιοχής, οι οποίες λειτουργούν ως φυσικό φράγμα/κυματοθραύστης που προστατεύει την εσωτερική παραλιακή ζώνη από την επίδραση των κυμάτων και των ισχυρών ανέμων  της περιοχής και την αύξηση της αλατότητας του υγροτόπου.

 

Παράλληλα, οι διαφορετικοί οικότοποι που απαντώνται στην περιοχή διαδραματίζουν το δικό τους ρόλο σε θέματα προστασίας από τα πλημμυρικά φαινόμενα, τη ρύπανση ή τον πλούτο των ειδών. Ενδεικτικά, ο οικότοπος 1310 (Μονοετής βλάστηση με Salicornia και άλλα είδη των λασπωδών και αμμωδών ζωνών) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον έλεγχο των πλημμυρικών φαινομένων, στην κατακράτηση ιζημάτων, αλάτων και άλλων τοξικών ουσιών, αλλά και στη σταθεροποίηση των εδαφών. Επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την ορνιθοπανίδα ως χώρος τροφοληψίας.

 

Στον οικότοπο 1420 (Μεσογειακές και θερμοατλαντικές αλόφιλες λόχμες), ιδιαίτερα σημαντική είναι η παρουσία ενδημικών ή σπάνιων ειδών του γένους Limonium. Ειδικά για το L. densiflorum αναφέρεται ότι η περιοχή του ακρωτηρίου Γυράπετρα είναι η μοναδική περιοχή όπου απαντάται στον ελληνικό χώρο. Αλλά και οι υποτιμημένοι καλαμώνες (οικότοπος 72Α0) είναι ιδιαίτερα σημαντικοί ως περιοχές φωλεοποίησης για τα παρυδάτια πτηνά και παράλληλα επιτελούν σημαντικό αντιρρυπαντικό ρόλο, χάρη στην ικανότητα των ριζών τους να ενεργοποιούν το χώμα, ώστε να καθαρίζει το νερό που περνά μέσα από αυτές.

 

Η λιμνοθάλασσα της Λευκάδας δέχεται έντονες πιέσεις, οι  οποίες σχετίζονται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα περιμετρικά ή εντός του υγροτόπου. Το νότιο τμήμα της λιμνοθάλασσας είναι πολύ επηρεασμένο από την οικιστική ανάπτυξη και το  βόρειο τμήμα έχει επηρεαστεί από αποστραγγίσεις, εκχερσώσεις και επιχωματώσεις για την επέκταση καλλιεργειών αρχικά και δόμησης στη συνέχεια, λόγω και της ανάπτυξης του τουρισμού τα τελευταία χρόνια. Επίσης, την υγεία του οικοσυστήματος επηρεάζουν η  αλιεία και οι υδατοκαλλιέργειες.

 

Κείμενο: Αναστασία Κολοκοτσά

 

Πηγές:

  • Διδακτορική διατριβή Βαρβάρας Τρίγκου: “Σημαντικοί βιότοποι και φυτά της νήσου Λευκάδας: προτάσεις για την προστασία των βιοτόπων και της αυτοφυούς χλωρίδας”, 2008
  • NATURA 2000 – STANDARD DATA FORM