Ακολουθήστε μας
Ο Πυρροκότσυφας ή Πετροκότσυφας (Monticola saxatilis) είναι ένα εντυπωσιακό πουλί της οικογένειας Muscicapida, γνωστό για τον εντυπωσιακό του χρωματισμό και την προτίμησή του σε βραχώδεις ορεινές περιοχές με χαμηλή ανθρώπινη όχληση. Το αρσενικό ξεχωρίζει την άνοιξη και το καλοκαίρι με το γαλανό κεφάλι και ράχη, σε αντίθεση με το πορτοκαλοκόκκινο στήθος και κοιλιά του. Τα θηλυκά και οι νεαροί έχουν πιο διακριτικά καφέ-γκρι φτερώματα, προσφέροντάς τους καλύτερη κάλυψη από θηρευτές.
Οι απότομες πλαγιές, οι αλπικοί λιθώνες και τα βραχώδη ξέφωτα παρέχουν το ιδανικό περιβάλλον για φωλεοποίηση και ανεύρεση τροφής. Ο Πυρροκότσυφας παρατηρείται κυρίως κατά την αναπαραγωγική περίοδο (Απρίλιο-Σεπτέμβριο), όπου τα αρσενικά τραγουδούν από εμφανείς θέσεις, προσπαθώντας να εντυπωσιάσουν τα θηλυκά και να υπερασπιστούν την επικράτειά τους.
Εντοπίζεται σε αρκετές ορεινές περιοχές της Ελλάδας, κυρίως σε βραχώδη αλπικά και υποαλπικά οικοσυστήματα. Μερικά από τα πιο σημαντικά σημεία όπου έχει καταγραφεί είναι το Φαλακρό, η οροσειρά Ροδόπης, ο Όλυμπος, ο Γράμμος, ο Βόρας, η Τύμφη και ο Σμόλικας, η Πάρνηθα και η Δίρφη, ενώ κατά τη μετανάστευση έχει καταγραφεί και στην Κρήτη και νησιά του Αιγαίου.
Ο Πυρροκότσυφας είναι μεταναστευτικό είδος. Αναπαράγεται σε ορεινές περιοχές της Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης, ενώ τον χειμώνα μετακινείται στην Υποσαχάρια Αφρική. Οι πληθυσμοί του εμφανίζουν πτωτικές τάσεις σε ορισμένες περιοχές λόγω της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοτόπων.
Είναι μοναχικό πουλί εκτός της αναπαραγωγικής περιόδου και αρκετά επιφυλακτικό απέναντι στους ανθρώπους. Το τραγούδι του είναι χαρακτηριστικό και αποτελείται από μελωδικά κελαηδίσματα. Μια διασκεδαστική πτυχή της συμπεριφοράς του είναι ότι το αρσενικό, κατά την ερωτοτροπία, επιδίδεται σε θεαματικές επιδείξεις, τινάζοντας την ουρά και φουσκώνοντας το στήθος του σαν μικρός, ορεινός… νάρκισσος, κάτι που ίσως θυμίζει τους ανθρώπους όταν προσπαθούν να εντυπωσιάσουν!
Ο Πυρροκότσυφας προστατεύεται από την Οδηγία για τα Πουλιά της Ε.Ε. και περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Ι, γεγονός που σημαίνει ότι απαιτούνται ειδικά μέτρα διατήρησης των βιοτόπων του. Παρά τη σταδιακή μείωση των πληθυσμών του, θεωρείται Ελαχίστης Ανησυχίας (Least Concern) στη λίστα της IUCN, αν και απαιτείται συνεχής παρακολούθηση.
Κείμενο: Πασχάλης Ψαλτόπουλος, Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Νέστου-Βιστωνίδας και Ροδόπης
Φωτογραφία: Κώστας Βιδάκης/Αρχείο Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Νέστου-Βιστωνίδας και Ροδόπης
ΠΗΓΕΣ
https://birdsoftheworld.org
Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία (HOS)