Ακολουθήστε μας
Η Ramonda serbica ανακαλύφθηκε το 1872 κοντά στην πόλη Νις από τον Σέρβο Ιωσήφ Πάντσιτς, γιατρό και βοτανικό. Είναι ένα πολυετές, ποώδες φυτό, τα φύλλα του οποίου φύονται κοντά στο έδαφος, σχηματίζοντας ροζέτα. Έχουν σχήμα σχεδόν ωοειδή, είναι σφηνοειδή στη βάση, ακανόνιστα, με έντονες ραβδώσεις ή οδοντωτά. Τα άνθη έχουν μορφή κυπέλλου και έχουν χρώμα ανοιχτό ιώδες ή ροδοϊώδη με κιτρινοκάστανο έριο στη βάση των λοβών. Ανθίζει από τα τέλη Απριλίου μέχρι τις αρχές Ιουνίου.
Πρόκειται για σπάνιο και παλαιοενδημικό είδος της Βαλκανικής Χερσονήσου και υπολειμματικό της Τριτογενούς Περιόδου. Είναι ενδημικό της κεντρικής Βαλκανικής χερσονήσου. Όσον αφορά την εξάπλωση του είδους, στη βορειοδυτική Ελλάδα έχει καταγραφεί στο Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου, στις περιοχές Αμάραντος, Λίμνη Πωγωνίου, Στόμιο, φαράγγι Βίκου, χαράδρες Βίκου-Αώου, Βοϊδομάτη, Καπέσοβο, Πάπιγκο, όρος Μιτσικέλι και στους πρόποδες της Τύμφης, καθώς και στα όρη Βαρνούς (Φιλάτης 1990-σήμερα) και Βόρας (Voliotis1981b).
Τα φυτά, εντοπίζονται στα υψόμετρα 400- 1.500 μ. και είναι εξειδικευμένα σε πλαγιές και σε σχισμές από ασβεστολιθικούς βράχους, οι οποίοι βρίσκονται κοντά στα κοινά ξυλώδη είδη του οικοτόπου 5350. Είναι φυτό που προτιμά σκιερές ή ημισκιερές θέσεις που το προστατεύουν από την ηλιακή ακτινοβολία.
Η Ramonda serbica είναι ένα από τα λίγα είδη φυτών που έχουν την ικανότητα αναβίωσης, όταν επανυδατωθούν, ακόμα και όταν έχουν αφυδατωθεί εντελώς. Τα φυτά ανήκουν στην κατηγορία των resurrection plants (αναστάσιμα φυτά) και μπορούν να αντέξουν μακροχρόνια αφυδάτωση και να αναγεννηθούν με ελάχιστη υγρασία. Διατηρεί περισσότερο από το 80% της ποσότητας της χλωροφύλλης κατά την αποξήρανση (Zivkovic et al 2005).
Στις βραχώδεις εξάρσεις όπου εμφανίζεται σχηματίζει αρκετά μεγάλους πληθυσμούς που είναι δύσκολο να υπολογισθούν. Εξαιτίας όμως της πολύ περιορισμένης περιοχής εμφάνισης του έχει χαρακτηριστεί ως Τρωτό στο Βιβλίο Ερυθρών Δεδομένων Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (2009), περιλαμβάνεται στο Παράρτημα IV της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και στο Παράρτημα 1 της Σύμβασης της Βέρνης. Προστατεύεται από το Προεδρικό διάταγμα 67/81 και χαρακτηρίζεται ως «άλλο σημαντικό είδος» σε περιοχές του Δικτύου Natura 2000 (ΕΖΔ).
Κείμενο: Σοφία Στάρα, Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου
Πηγές :