Το πρόγραμμα PlasticBusters MPAs: Preserving Biodiversity from Plastics in Mediterranean Marine Protected Areas, έχει ως στόχο να συμβάλλει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των φυσικών οικοσυστημάτων σε πελαγικές και παράκτιες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές μέσω της καταπολέμησης των θαλάσσιων απορριμμάτων. Το Έργο χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (INTERREG-MED PROGRAMME).
Το πρόγραμμα στοχεύει στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των φυσικών οικοσυστημάτων στις πελαγικές και παράκτιες Προστατευόμενες Περιοχές της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Ισπανίας, της Κροατίας, της Αλβανίας και της Ελλάδας, μέσω του προσδιορισμού και της εφαρμογής μιας εναρμονισμένης προσέγγισης κατά των θαλάσσιων απορριμμάτων. Περιλαμβάνονται δράσεις που αφορούν ολόκληρο τον κύκλο διαχείρισης των θαλάσσιων απορριμμάτων, από την παρακολούθηση και την εκτίμηση έως την πρόληψη και το μετριασμό των επιπτώσεών τους, την θέσπιση ενός κοινού σχεδίου διαχείρισης σε κυβερνητικό επίπεδο, καθώς και την ενίσχυση της δικτύωσης μεταξύ των Θαλάσσιων Προστατευόμενων Περιοχών στις χώρες των Εταίρων του έργου.
Για την πραγματοποίησή του καθορίστηκαν και δοκιμάστηκαν εναρμονισμένα πρωτόκολλα παρακολούθησης των μακρο- και μικρο-απορριμμάτων σε συγκεκριμένες τοποθεσίες, με σκοπό την εκτίμηση των επιπτώσεων τους στις προστατευόμενες περιοχές. Τα συγκεκριμένα πρωτόκολλα έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι δυνατή η εφαρμογή τους από πολίτες, ο ρόλος των οποίων κρίνεται ως ιδιαίτερα σημαντικός στην απόκτηση της απαιτούμενης γνώσης.
Ο τέως Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου και νυν Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκου Ζακύνθου, Αίνου και Προστατευόμενων Περιοχών Ιόνιων Νήσων σύμφωνα με τον Ν.4519/2018, πραγματοποίησε δράσεις για την οργάνωση και πραγματοποίηση επαναλαμβανομένων σε εποχιακό επίπεδο καθαρισμών παραλιών και καταγραφή των απορριμμάτων με τυποποιημένα πρωτόκολλα σε μεσογειακό επίπεδο και σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Πραγματοποιήθηκαν καθαρισμοί σε τρεις παραλίες του νησιού (Καλαμάκι – Κρυστάλ, Βροντόνερο, Λίμνη Κεριού) από το ερευνητικό προσωπικό του τέως Φορέα με τη συμμετοχή απλών πολιτών και επαγγελματιών που δραστηριοποιούνται στο χώρο του θαλάσσιου τουρισμού. Σχεδιάστηκαν πιλοτικές δράσεις και έγινε λήψη μέτρων με σκοπό τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικά. Η προσέγγιση που αναπτύχθηκε αφορούσε την ενεργό και εθελοντική συμμετοχή των τοπικών επιχειρήσεων που βρίσκονται κοντά στις παραλίες ωοτοκίας.
Προμηθεύτηκαν φιλικά προς το περιβάλλον αντικείμενα (επαναχρησιμοποιούμενες κούπες καφέ, χάρτινα καλαμάκια και χάρτινα τασάκια παραλίας), τα οποία παραχωρήθηκαν δωρεάν στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις οι οποίες με τη σειρά τους τα παρείχαν στους πελάτες τους. Επίσης, σχεδιάστηκε μια εκστρατεία με στόχο την απαγόρευση της απόρριψης αποτσίγαρων στις παραλίες φωλεοποίησης του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου. Σχεδιάστηκαν ενημερωτικές πινακίδες με κεντρικό μήνυμα το «Παραλίες χωρίς αποτσίγαρα και πλαστικά μιας χρήσης» οι οποίες τοποθετήθηκαν στην περιοχή του κόλπου του Λαγανά με σκοπό την ενίσχυση των δράσεων ευαισθητοποίησης του κοινού που ήδη πραγματοποιεί.
Για την υλοποίηση αυτών των δράσεων δημιουργήθηκε ένα Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης ως οδικός χάρτης για την παρούσα φάση αλλά και για μελλοντική αναφορά. Διοργανώθηκαν δραστηριότητες ευαισθητοποίησης του κοινού, καθιερώθηκαν συνεργασίες με τοπικούς επιχειρηματίες και πολίτες, σχεδιάστηκε ο τρόπος παρακολούθησης της αποτελεσματικότητας εφαρμογής του έργου και επιδιώχθηκε η εμπλοκή των υπευθύνων λήψης αποφάσεων.
Μια άλλη δράση που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) ήταν η δειγματοληψία σε απειλούμενα εκβρασμένα/περιθάλποντα άτομα θαλάσσιας χελώνας. Επίσης, προβλέφθηκε και η καταγραφή της συνολικής θνησιμότητας των Θαλάσσιων Χελωνών Caretta caretta στην Ζάκυνθο λαμβάνοντας υπόψη τις αιτίες θανάτου/τραυματισμού αλλά και τον εντοπισμό των περιοχών υψηλού ρίσκου από ανθρώπινες δραστηριότητες.
| Διάρκεια: | 01/02/2018 – 30/04/2022 |
| Προϋπολογισμός: | 118.160,00 € |
| Κατάσταση έργου: | Ολοκληρωμένο |
| Εμπλεκόμενα τμήματα: | Μονάδα Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Ζακύνθου, Αίνου και Προστατευόμενων Περιοχών Ιόνιων Νήσων |
