Μ.Δ. Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου

Μ.Δ. ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΚΟΙΛΑΔΑΣ ΑΧΕΛΩΟΥ ΚΑΙ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ

Με την ενσωμάτωση στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής του Φορέα Διαχείρισης Αμβρακικού Κόλπου – Λευκάδας, η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου λειτουργεί με έδρα την Σαλαώρα Άρτας.

Η Μ.Δ. υπάγεται στην Διεύθυνση Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (Τομέας Α) της Γενικής Διεύθυνσης του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.

Η χωρική της αρμοδιότητα περιλαμβάνει τους Κωδικούς Προστατευόμενων Περιοχών ως εξής:

GR2110001 (ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ, ΔΕΛΤΑ ΛΟΥΡΟΥ ΚΑΙ ΑΡΑΧΘΟΥ ΠΕΤΡΑ, ΜΥΤΙΚΑΣ, ΕΥΡΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΧΗ, ΚΑΤΩ ΡΟΥΣ ΑΡΑΧΘΟΥ, ΚΑΜΠΗ ΦΙΛΙΠΠΙΑΔΑΣ)
GR2110004 ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΣ ΚΟΛΠΟΣ, ΛΙΜΝΟΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΤΑΦΟΥΡΚΟ ΚΑΙ ΚΟΡΑΚΟΝΗΣΙΑ
GR2110006 ΚΟΙΛΑΔΑ ΑΧΕΛΩΟΥ ΚΑΙ ΟΡΗ ΒΑΛΤΟΥ
GR2310006 ΛΙΜΝΕΣ ΒΟΥΛΚΑΡΙΑ ΚΑΙ ΣΑΛΤΙΝΗ
GR2310007 ΛΙΜΝΗ ΑΜΒΡΑΚΙΑ
GR2310008 ΛΙΜΝΗ ΟΖΕΡΟΣ
GR2310011 ΟΡΟΣ ΤΣΕΡΕΚΑΣ (ΑΚΑΡΝΑΝΙΚΑ)
GR2310014 ΛΙΜΝΗ ΒΟΥΛΚΑΡΙΑ
GR2310016 ΛΙΜΝΗ ΑΜΒΡΑΚΙΑ

Γενική Περιγραφή

 

 

Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού

Ο Αμβρακικός, μία από τις σημαντικότερες υγροτοπικές περιοχές της χώρας, με τον οικολογικό του πλούτο προσελκύει πολύπλευρο ενδιαφέρον σε Εθνικό και Διεθνές επίπεδο. Σημαντικοί οικότοποι, προστατευόμενα είδη πτηνών, μαζί με μια πληθώρα φυτών, ζώων και ψαριών, συνθέτουν μια εικόνα μοναδικής ποικιλότητας και ομορφιάς. Στους υγροτόπους του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού και στην περιοχή που τους περιβάλει, έχουν καταγραφεί περισσότερα από 295 είδη ορνιθοπανίδας (από τα 450 περίπου είδη πουλιών ολόκληρης της χώρας). Στη θάλασσα τα «δελφινάκια του Αμβρακικού», ένας μόνιμος πληθυσμός ρινοδέλφινων του Αμβρακικού κόλπου και η θαλάσσια χελώνα καρέτα καρέτα, που τρέφεται και περνά μεγάλο μέρος της ζωής της στα πλούσια νερά του, αποτελούν μερικά μόνο δείγματα της σπάνιας και απειλούμενης πανίδας της περιοχής.

Αν στα παραπάνω προστεθούν οι οικότοποι προτεραιότητας (20 μικρές και μεγάλες λιμνοθάλασσες), τα ιδιαίτερα αναπτυγμένα εκβολικά συστήματα των ποταμών Αράχθου και Λούρου,  οι καλυμμένες με όστρακα λουρονησίδες των λιμνοθαλασσών, ο πλούτος της ιχθυοπανίδας του Αμβρακικού κόλπου, τα ενδημικά είδη ψαριών των εσωτερικών υδάτων, η ύπαρξη μερικών από τα ελάχιστα εναπομείναντα παραποτάμια δάση της χώρας και η ιδιαίτερη γεωμορφολογία του μεγαλύτερου ημίκλειστου κόλπου της χώρας, μπορεί κάποιος να αρχίσει να αντιλαμβάνεται τον πλούτο της βιοποικιλότητας που κρύβει το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού.

Η θέση και η μορφή του κόλπου που δημιουργούν μια μεγάλη (400 τ. χλμ.) και προστατευμένη θάλασσα με πλούσια και ποικίλη παράκτια ζώνη, προσέλκυσε τον άνθρωπο από το βάθος των ιστορικών χρόνων.

Βάλτος Ροδιάς (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Βάλτος Ροδιάς (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Λιμνοθάλασσα Ροδιάς (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Λιμνοθάλασσα Ροδιάς (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)

Θεσμικό Πλαίσιο

 

Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού

Το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού ιδρύθηκε στις 21 Μαρτίου 2008 με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 11989/2008 (ΦΕΚ123/Δ’/21-03-2008). Η ανακήρυξη της περιοχής ως Εθνικό Πάρκο και ο καθορισμός χρήσεων, όρων και περιορισμών, ήταν το αποκορύφωμα μιας μακρόχρονης προσπάθειας για την προστασία της σε Εθνικό επίπεδο. Η ίδρυση του Εθνικού Πάρκου αποσκοπεί στη διατήρηση και διαχείριση της φύσης και του τοπίου, ως φυσικής κληρονομιάς και πολύτιμου εθνικού φυσικού πόρου των χερσαίων και υδάτινων τμημάτων της ευρύτερης περιοχής του Αμβρακικού κόλπου, που διακρίνονται για την μεγάλη βιολογική, οικολογική, αισθητική, επιστημονική, γεωμορφολογική και παιδαγωγική τους αξία. Πιο συγκεκριμένα επιδιώκεται η διατήρηση και διαχείριση των σπάνιων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας και κυρίως της ορνιθοπανίδας που συντίθεται από αρκετά σημαντικά είδη. Με τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως Εθνικό Πάρκο οριοθετούνται τέσσερις (4) Ζώνες Προστασίας, στις οποίες κλιμακώνονται τα μέτρα προστασίας του Φυσικού Περιβάλλοντος, σύμφωνα με την ακόλουθη σειρά:

Ζώνη «Περιβαλλοντικού Ελέγχου» συνολικής έκτασης 177.990 ha η οποία αφορά την ευρύτερη περιοχή προστασίας και στην οποία λαμβάνονται τα ηπιότερα μέτρα διαχείρισης.

Ζώνη Β’ «Περιοχές Ειδικών Ρυθμίσεων» συνολικής έκτασης 10.522 ha, στην οποία προβλέπονται συγκεκριμένα μέτρα και διαχειριστικοί όροι, ενώ παράλληλα για κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της οικείας Μονάδας Διαχείρισης.

Ζώνη Α1’ «Ειδικής Διαχείρισης Υδάτων» έκτασης 457ha, στην οποία προβλέπονται συγκεκριμένες προϋποθέσεις για τη λειτουργία των υφιστάμενων χερσαίων μονάδων υδατοκαλλιεργειών, μετά από τη σύμφωνη γνώμη της οικείας Μονάδας Διαχείρισης.

Ζώνη Α’ «Περιοχές Προστασίας της Φύσης», συνολικής έκτασης 18.246ha, στις οποίες περιλαμβάνονται χερσαία, θαλάσσια και λιμνοθαλάσσια τμήματα, καθώς επίσης και οποιαδήποτε μόνιμη ή εποχιακά πλημμυριζόμενη έκταση εντός των παραπάνω περιοχών και στις οποίες προβλέπονται αυστηρότερες διατάξεις και περιορισμοί των επιτρεπόμενων δραστηριοτήτων πάντα βέβαια μετά από τη σύμφωνη γνώμη της οικείας Μονάδας Διαχείρισης.

Η σημασία της περιοχής για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας έχει αναγνωριστεί διεθνώς με την ένταξή της στους Υγροτόπους Διεθνούς σημασίας της συνθήκης Ραμσάρ (2/2/1971), καθώς επίσης και στις συμβάσεις της Βέρνης (19/9/1979) για τη «Διατήρηση της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος της Ευρώπης», της Βόννης (23/6/1979) για τη «Διατήρηση των αποδημητικών ειδών της άγριας πανίδας» και της Βαρκελώνης (16/2/1976) για τις «Προστατευόμενες Περιοχές της Μεσογείου».

Επιπρόσθετα, το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού εντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 με την οριοθέτηση τεσσάρων (4) περιοχών, στις οποίες εφαρμόζονται οι όροι και οι διατάξεις των Ευρωπαϊκών Οδηγιών 92/43 για τη «Διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» και 2009/147 περί της «Διατηρήσεων των άγριων πτηνών». Αναλυτικά οι 4 περιοχές του Δικτύου Natura 2000 είναι οι ακόλουθες:

– GR2110001 (ΕΖΔ) «Αμβρακικός κόλπος, δέλτα Λούρου και Αράχθου (Πέτρα, Μύτικας, ευρύτερη περιοχή, κάτω ρους Αράχθου, Καμπή Φιλιππιάδας), συνολικής έκτασης 60.103,56ha

– GR2110004 (ΖΕΠ) «Αμβρακικός κόλπος, λιμνοθάλασσα Κατάφουρκο και Κορακονήσια», συνολικής έκτασης 23.010,75ha

– GR2310006 (ΕΖΔ) «Λίμνες Βουλκαριά και Σάλτινη», συνολικής έκτασης 3.122,62ha

– GR2310014 (ΖΕΠ), «Λίμνη Βουλκαριά», συνολικής έκτασης 3.272,70ha.

Φυσικό Περιβάλλον

 

Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού

ΟΙΚΟΤΟΠΟΙ

Ο Αμβρακικός αποτελεί ένα από τα πιο πολύπλοκα μωσαϊκά υγροτόπων στην Ελλάδα. Στο Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού εντοπίζονται 16 τύποι φυσικών ενδιαιτημάτων, σύμφωνα με τα κριτήρια αξιολόγησης της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.Οι περισσότερες λιμνοθάλασσες απαντώνται στο βόρειο τμήμα του Αμβρακικού κόλπου, καθώς έχουν σχηματιστεί από την προσχωσιγενή δράση των ποταμών Αράχθου και Λούρου.

Ένα ακόμα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής αποτελούν οι λουρονησίδες που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ των λιμνοθαλασσών και του Αμβρακικού κόλπου. Κύριο «οικοδομικό» υλικό αποτελούν τα κελύφη νεκρών οστράκων που παρασυρμένα από τα θαλάσσια ρεύματα, συσσωρεύονται σχηματίζοντας επιμήκεις νησίδες.

Επίσης περιοχές ιδιαίτερης σημασίας είναι η λιμνοθάλασσα Σαλτίνη και η λίμνη Βουλκαριά, καθώς θεωρούνται όρια εξάπλωσης, του προστατευόμενου είδους Carex acuta (Carex panormitana Guss).

Ο μεγαλύτερος ενιαίος καλαμώνας των Βαλκανίων, αυτός της Ροδιάς, μαζί με τους αλμυρόβαλτους του Αράχθου και τους γλυκόβαλτους της ζώνης πλημμυρών του Λούρου, αποτελούν ορισμένες από τις σημαντικότερες περιοχές της επικράτειας για τους συγκεκριμένους τύπους ενδιαιτημάτων.

 

ΧΛΩΡΙΔΑ

Ενδεικτική της ποικιλομορφίας των οικοσυστημάτων της περιοχής, είναι η διαφοροποίηση της βλάστησης που απαντάται στους λόφους της περιοχής (Μαυροβουνίου, Σαλαώρας, Προφήτη Ηλία, Αγίας Αικατερίνης) και αποτελείται από θερμόφιλα δάση φυλλοβόλων ειδών δρυός, όπως χνοώδης δρυς (Quercus pubescens), πλατύφυλλη δρυς (Quercus frainetto), πουρνάρι (Quercus coccifera), αγριελιά (Olea oleaster), όστρυα (Ostrya caprini- folia), ασφάκα (Flomis fruticosa), παλιούρι (Paliurus spina cristi) και πολλά άλλα.

Τέλος, στην περιοχή του Λούρου – Πρεβέζης, διασώζεται ένα από τα τελευταία εναπομείναντα παραποτάμια δάση της χώρας μας. Το παραποτάμιο δάσος του Αγίου Βαρνάβα αποτελείται από συστάδες Νερόφραξων (Fraxinus angusti- folia) και άλλων υδρόφιλων πλατύφυλλων ειδών.

 

ΠΑΝΙΔΑ

ΟΡΝΙΘΟΠΑΝΙΔΑ

Η ευρύτερη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού είναι γνωστή για την εξαιρετική της σημασία για την ορνιθοπανίδα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Αποτελεί κόμβο για το κύριο μεταναστευτικό μονοπάτι πολλών ειδών της ορνιθοπανίδας. Από τα πτηνά της περιοχής έξι είναι τα πιο εμβληματικά. Αυτά είναι:

Ο Αργυροπελεκάνος, εμβληματικό είδος που είναι ένα από τα πιο βαριά πτηνά που μπορούν και πετάνε. Δημιουργεί τις φωλιές του στο εσωτερικό των λιμνοθαλασσών, σε απομονωμένες και καλά προφυλαγμένες φυσικές νησίδες.

Ο Ήταυρος, ένα κρυπτικό είδος ερωδιού, ζει μες στα καλάμια, με τέλεια παραλλαγή. Θρέφει στην περιοχή θρύλους και παραμύθια, καθώς λέγεται και …το «θεριό του Βάλτου». Το κάλεσμά του είναι ένας χαμηλόσυχνος ήχος, που ακούγεται σε μεγάλες αποστάσεις και μοιάζει με κόρνα πλοίου.

Δύο αετοί, εναλλάξ επισκέπτες της περιοχής, ο Στικταετός και ο Κραυγαετός. Εδώ ζει και ένα σπάνιο και αυστηρώς προστατευόμενο είδος πάπιας, η Βαλτόπαπια. Είδος με υψηλές οικολογικές απαιτήσεις σε ενδιαίτημα και ευαίσθητο στην όχληση. Πρόκειται για λίγα άτομα σε πανελλαδικό επίπεδο που στον Αμβρακικό φιλοξενούνται και αναπαράγονται κυρίως στον καλαμιώνα της Ροδιάς. Ο καλαμιώνας της Ροδιάς είναι ο μεγαλύτερος αμιγής καλαμιώνας της Ελλάδας και είναι σημαντικό ενδιαίτημα για διάφορα είδη, ορνιθοπανίδας κυρίως.

Τέλος, η Λαγγόνα ένα μικρό ψαροφάγο πουλί. Πολλοί τη μπερδεύουν με τον Κορμοράνο, όμως είναι μικρότερη σε μέγεθος και έχει πιο «λεπτή» φυσιογνωμία. Επίσης, στην περιοχή φωλιάζουν σταχτοτσικνιάδες, λευκοτσικνιάδες, κρυπτοτσικνιάδες, νυχτοκάρακες, χουλιαρομύτες, χαλκόκοτες, καλαμοκανάδες, βουτηχτάρια, φαλαρίδες και πολλά άλλα είδη υδρόβιων πτηνών και αρπακτικών πτηνών εξαρτημένων από τους υγροτόπους.

ΙΧΘΥΟΠΑΝΙΔΑ

Στα νερά των λιμνοθαλασσών και του Αμβρακικού έχουν καταγραφεί περισσότερα από 85 είδη ψαριών, αρκετά εκ των οποίων αποτελούν σημαντικό αλιευτικό πόρο. Πολλά νεαρά ψάρια τρέφονται και μεγαλώνουν στα εύτροφα νερά των λιμνοθαλασσών, όπου βρίσκουν κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξή τους. Λόγω της μεγάλης παραγωγικότητας του κόλπου, μεγάλο ποσοστό των ντόπιων κατοίκων απασχολείται με το ψάρεμα.

Στον Αμβρακικό κόλπο και στις γύρω λιμνοθάλασσες αλιεύονται λαβράκια (Dicentrarchus labrax), τσιπούρες (Sparus auratus), γλώσσες (Solea vulgaris), χέλια (Anguilla Anguilla), κέφαλοι (Mugil cephalus) κ.α. Από το θηλυκό κέφαλο, που οι ντόπιοι ψαράδες αποκαλούν «Μπάφα», παράγεται το αυγοτάραχο. Ο Αμβρακικός είναι γνωστός για την σαρδέλα (Sardina pilchardus), τη γαρίδα του, την ξακουστή γάμπαρη (Melikertus kerathurus), που αποτελεί παραδοσιακό προϊόν υψηλής αγοραστικής αξίας. Στην περιοχή υπάρχουν ενδημικά είδη του γλυκού νερού που ζουν αποκλειστικά στη χώρα μας, όπως η λουροβελονίτσα (Cobitis hellenica), ο λουρογωβιός (Economidichthys pygmaeus) κ.α.

Ένα απειλούμενο είδος που διαβιεί στην περιοχή είναι η θαλάσσια χελώνα Caretta Caretta που προστατεύεται αυστηρά. Η ευρύτερη περιοχή του Αμβρακικού κόλπου λειτουργεί ως σημαντικό διατροφικό πεδίο για τις θαλάσσιες χελώνες. Σε αυτόν είναι παρόντα όλο το χρόνο εκατοντάδες νεαρά και ενήλικα άτομα, που τρέφονται και αναπαράγονται, αλλά φωλαιοποιούν σε άλλες περιοχές της Μεσογείου. Τα πλούσια και ζεστά νερά του Αμβρακικού ευνοούν την ανάπτυξη των θαλάσσιων ασπόνδυλων που αποτελούν την κύρια τροφή των χελωνών.

Το πιο χαρακτηριστικό θαλάσσιο θηλαστικό του κόλπου είναι το ρινοδέλφινο (Tursiops truncatus). Υπάρχουν περίπου 150 ρινοδέλφινα, μοιρασμένα σε ομάδες των 20-30 ατόμων. Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι κατοικούν στον Αμβρακικό κόλπο μόνιμα, χωρίς να έρχονται σε επικοινωνία με τους πληθυσμούς του Ιονίου και εξαιτίας αυτού του γεγονότος παρουσιάζουν μοναδική συμπεριφορά και οικολογία.

Caretta Caretta (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Caretta Caretta (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Αργυροπελεκάνοι (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Αργυροπελεκάνοι (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Λευκοτσικνιάς (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)
Λευκοτσικνιάς (Πηγή: Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου)

Δράσεις

 

Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού

ΥΠΟΒΟΛΗ–ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

Προγράμματα τα οποία υλοποίησε και υλοποιεί η Μονάδα Διαχείρισης είναι τα παρακάτω:

-ProAct Natura2000, INTERREG Ελλάδα-Ιταλία 2007-13

-Ανοξική ζώνη του Αμβρακικού κόλπου: Αποτύπωση, επιπτώσεις και διαχείριση, Χρηματοδοτικός Μηχανισμός 2009-14 του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΧΜ-ΕΟΧ)

-TUNE UP, Interreg MED 2014-20

-Επιχορήγηση για δράσεις διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, ειδών και οικοτόπων, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΥΜΕΠΕΡΑΑ 2014-20)

-Έξυπνες ψηφιακές εφαρμογές και εργαλεία για την αποτελεσματική προώθηση και ανάδειξη της βιοποικιλότητας των Ιονίων Νήσων (ΕΡΜΗΣ), Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ιόνια Νησιά 2014-20

-Διαχείριση ανθρώπινων δραστηριοτήτων συμβατών με την προστασία και ανάδειξη ειδών και οικοτόπων στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Λευκάδας (ΙΟΝΙΟΝ), Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ιόνια Νησιά 2014-20

-Λειτουργία Κέντρου Περιβαλλοντικής Ερμηνείας και Διαδραστικής Ψηφιακής Ενημέρωσης, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ηπείρου 2014-20

-Life Transfer, “Seagrass transplantation for transitional Ecosystem Recovery”, 2020-2025

-Επενδύσεις για την Προστασία Εθνικά Προστατευόμενων Περιοχών-Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2014-2020»

 

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

Στόχος της περιβαλλοντικής παρακολούθησης που πραγματοποιείται από το προσωπικό της Μονάδας Διαχείρισης, αποτελεί η εκτίμηση της κατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος και ο βέλτιστος σχεδιασμός των μέτρων διαχείρισης της περιοχής του Εθνικού Πάρκου. Η Μονάδα Διαχείρισης εμπλέκεται ενεργά σε δράσεις παρακολούθησης των Αργυροπελεκάνων, των Ερωδιών, των Κορμοράνων και του Λευκοπελαργού. Επίσης, προβαίνει σε συστηματική παρακολούθηση των οικοτόπων προτεραιότητας. H παρακολούθηση βασίζεται σε αντιπροσωπευτική, τυχαία δειγματοληψία. Ο χρόνος(εποχή) και οι συνθήκες δειγματοληψίας/παρακολούθησης  διαφέρουν σε κάθε τύπο οικοτόπου. Συνεπώς, η κρίσιμη περίοδος για την παρακολούθηση των τύπων οικοτόπων που υπάρχουν στο Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού είναι η εποχή ανθοφορίας, σημαντική για την αναγνώριση και καταγραφή, για τα περισσότερα είδη, τα οποία θα πρέπει να παρακολουθήσουμε. Οι καλοκαιρινοί μήνες είναι επίσης σημαντικοί λόγω του ότι οι παράκτιοι και αλοφυτικοί τύποι οικοτόπων παρακολουθούνται, όταν ο υδροφόρος ορίζοντας είναι στο χαμηλότερο επίπεδό του και μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε δειγματοληπτικές επιφάνειες που καλύπτονταν από νερό. Στα αλατούχα εδάφη της περιοχής υπάρχουν αλόφυτα (φυτά με ειδικές προσαρμογές στα αλατούχα εδάφη) όπως Salicornia europaea (αλμυρίθρα), Arthrocnemum fruticosum (αρμύρα), Jungus acutus (βούρλο). Επίσης συναντούμε νιτρόφιλη βλάστηση, όπως την Cakile maritime (κάκιλη η παράλια) και αμμόφιλη βλάστηση, όπως την Euphorbia paralias (ευφόρμπια).

 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ

Στις αρμοδιότητες της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού κόλπου περιλαμβάνεται η παροχή γνωμοδοτήσεων για έργα και δραστηριότητες που πραγματοποιούνται εντός του Εθνικού Πάρκου.

 

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ – ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗ

Εντός των ορίων του Πάρκου, οι κάτοικοι αναπτύσσουν πληθώρα παραγωγικών δραστηριοτήτων (κτηνοτροφία, γεωργία, αλιεία, δενδροκομία, βιομηχανική παραγωγή, υπηρεσίες τουρισμού), οι οποίες θα πρέπει να εναρμονίζονται με την προστασία της φύσης και του τοπίου.

Κατά συνέπεια, η δράση της ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης κρίνεται αναγκαία, προκειμένου οι κάτοικοι αλλά και οι επισκέπτες της περιοχής να εξοικειωθούν με τους κανονισμούς και τους όρους που την διέπουν και να διαμορφώσουν ηθικές αξίες και αντιλήψεις που εναρμονίζονται με το φυσικό περιβάλλον.

Στο παραπάνω πλαίσιο υλοποιούνται προγράμματα ενημέρωσης και ξενάγησης στην προστατευόμενη περιοχή καθώς και θεματικές εκδηλώσεις και ημερίδες που απευθύνονται σε συγκεκριμένες ομάδες κοινού. Παράλληλα, η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού κόλπου εκπαιδεύει περιβαλλοντικά τη νέα γενιά, υλοποιώντας δράσεις (περιβαλλοντική ενημέρωση μέσα από οπτικοακουστικό υλικό, εθελοντικούς καθαρισμούς, δενδροφυτεύσεις, ποδηλατοδιαδρομές, παρατήρηση πουλιών) που έχουν ως στόχο οι μαθητές να γνωρίσουν την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του Εθνικού Πάρκου και να μεταλαμπαδεύσουν αξίες που θα οδηγήσουν σε νέες αντιλήψεις και στάσεις. Για το σκοπό αυτό λειτουργεί Κέντρο Περιβαλλοντικής Ερμηνείας και Διαδραστικής Ψηφιακής Ενημέρωσης στην πόλη της Πρέβεζας, όπου οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία μέσα από την αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας και των διαδραστικών μέσων επικοινωνίας, να κατανοήσουν τη δομή και λειτουργία του Αμβρακικού κόλπου και να ευαισθητοποιηθούν για την προστασία του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού.

 

ΕΠΟΠΤΕΥΣΗ-ΦΥΛΑΞΗ

Η Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού κόλπου συνδράμει τις αρμόδιες υπηρεσίες στον έλεγχο και την τήρηση της κείμενης νομοθεσίας για την προστασία του Φυσικού Περιβάλλοντος. Όμως η πολυπληθής ανθρώπινη παρουσία και η ποικιλομορφία των δραστηριοτήτων που ασκούνται στην προστατευόμενη περιοχή, επιβάλλουν τη δημιουργία ενός μηχανισμού επιτήρησης και καταγραφής κάθε δραστηριότητας που υποβαθμίζει το οικοσύστημα. Σε αυτό το πλαίσιο διαθέτει για την επόπτευση του Εθνικού Πάρκου 8 επόπτες – φύλακες, οι οποίοι είναι επιφορτισμένοι 365 ημέρες το χρόνο, μέρα και νύχτα, με την παρακολούθηση εκείνων των παράνομων δραστηριοτήτων που επιβαρύνουν το οικοσύστημα της περιοχής (λαθραλιεία, λαθροθηρία, παράνομη κατασκευή έργων διάνοιξη δρόμων, απόθεση αποβλήτων και απόρριψη μπαζών, λαθροϋλοτομία, υπερβόσκηση κ.α.). Η προσπάθεια που καταβάλλεται από τη Μονάδα Διαχείρισης επικεντρώνεται στην πρόληψη και την αποτροπή εκδήλωσης περιστατικών υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος. Αν και στις περισσότερες των περιπτώσεων η παρουσία των φυλάκων και μόνο, ή έστω η διενέργεια των απαραίτητων συστάσεων στους παραβάτες αρκεί για να συμμορφωθούν, εν τούτοις αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Τότε, ανάλογα με το περιστατικό ενημερώνονται οι κατά τόπους εισαγγελικές αρχές, η αστυνομία, το λιμεναρχείο, το δασαρχείο, η θηροφυλακή και οι λοιπές αρμόδιες υπηρεσίες.

Ανθρωπογενής Δραστηριότητα

 

 

Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού

ΠΙΕΣΕΙΣ

Οι βασικότερες  πιέσεις  αφορούν την ύπαρξη αγροκτηνοτροφικών δραστηριοτήτων, την κατασκευή των υδροηλεκτρικών φραγμάτων στους ποταμούς Λούρο και Άραχθο, τις χερσαίες και θαλάσσιες μονάδες ιχθυοκαλλιεργειών, τις μονάδες επεξεργασίας λυμάτων, τα εγγειοβελτιωτικά έργα της πεδιάδας των νομών Άρτας και Πρέβεζας και τα τεχνικά έργα στην ευρύτερη περιοχή του λιμένος Πρέβεζας.

Οι κλάδοι της Κτηνοτροφίας και της Γεωργίας είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένοι στους νομούς Άρτας και Πρέβεζας, αφού αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια αναπόσπαστο κομμάτι της τοπικής οικονομίας. Ιδιαίτερα, ο κλάδος της κτηνοτροφίας αποτελεί κινητήρια δύναμη της οικονομίας σε ολόκληρη τη περιφέρεια της Ηπείρου. Το μεγαλύτερο μέρος των χοιροτροφικών, πτηνοτροφικών και βοοτροφικών εκμεταλλεύσεων, είναι εγκατεστημένες στο πεδινό τμήμα των νομών Άρτας και Πρέβεζας.

Επίσης, εντός του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού δραστηριοποιούνται τουριστικές επιχειρήσεις και καταλύματα που φιλοξενούν τους επισκέπτες της περιοχής.

Σύνδεσμοι:

 

Ιστοσελίδες Προγραμμάτων/Δράσεων της Μονάδας Διαχείρισης:

Ιστοσελίδα του πρώην Φορέα Διαχείρισης: