Αγριόγατος Κρήτης: ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης σύμφωνα με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης

Ικανοποιητικά είναι τα αποτελέσματα ως προς την κατάσταση διατήρησης του Κρητικού αγριόγατου σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρόσφατης έρευνας που πραγματοποιήθηκε από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης του Πανεπιστημίου Κρήτης για λογαριασμό του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ). Πιο συγκεκριμένα η έρευνα κατέγραψε στους τρεις ορεινούς όγκους -τα Λευκά Όρη, τον Ψηλορείτη και το Όρος Δίκτη- από 0,5 ως 2 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο κατάλληλου ενδιαιτήματος.

Ο Κρητικός αγριόγατος (Felis silvestris cretensis) είναι το μόνο άγριο αιλουροειδές της Κρήτης και το μεγαλύτερο αμιγώς σαρκοφάγο ζώο που ζει στο νησί. Αποτελούσε, δε, ένα ζώο «φάντασμα» και θεωρούνταν εξαφανισμένο μέχρι το 1996, έως ότου δύο φοιτήτριες, μέλη Ιταλικής επιστημονικής αποστολής που μελετούσε τα σαρκοφάγα της Κρήτης, παγίδεψαν το συγκεκριμένο ζώο, σε συνεργασία με το Μουσείο, δίνοντας «σάρκα και οστά» στους μύθους για τον αγριόγατο.

Καθώς πρόκειται για ένα ιδιαίτερα κρυπτικό είδος, για την καταγραφή του τοποθετήθηκαν φωτοπαγίδες στα ενδιαιτήματά του. Όπως εξηγεί ο ερευνητής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Πέτρος Λυμπεράκης, ήταν σημαντικό να γίνει η έρευνα καταγραφής του είδους, αφού πρόκειται για έναν κορυφαίο θηρευτή στην τροφική αλυσίδα και, όταν υπάρχει πρόβλημα με κάποιο οικοσύστημα, τα πρώτα ζώα που εξαφανίζονται είναι οι κορυφαίοι θηρευτές. Για το είδος δεν υπήρχαν έως τώρα παρά σποραδικά επιστημονικά στοιχεία για τον πληθυσμό και την κατανομή του.

Ο Κρητικός αγριόγατος διατηρεί ικανοποιητικούς αριθμούς, παρά τις απειλές που αντιμετωπίζει, που είναι κατά κύριο λόγο ο υβριδισμός με την κοινή γάτα, τα δηλητηριασμένα δολώματα, ο κατατεμαχισμός των ενδιαιτημάτων του με την άναρχη διάνοιξη δρόμων, η σύγκρουση με την κτηνοτροφία, καθώς στην πλειονότητα των κτηνοτροφών υπάρχει η πεποίθηση ότι η κρητική αγριόγατα θηρεύει νεαρά αιγοπρόβατα και προκαλεί ζημιά στο ζωικό κεφάλαιο, και, σε μικρότερο βαθμό τα αδέσποτα σκυλιά.

Δεδομένου του προβλήματος του υβριδισμού, αλλά και της έλλειψης γνώσης για την ταξινομική του είδους, επόμενος στόχος είναι η συλλογή γενετικού υλικού για αξιοποίηση σε μοριακές τεχνικές, ώστε να ελεγχθεί το μέγεθος του προβλήματος του υβριδισμού και να εξακριβωθεί η ταξινομική του θέση σε σχέση με τον Eυρωπαϊκό (Felis silvestris) και τον Aφρικανικό (Felis libyca) αγριόγατο.

«Ο Κρητικός αγριόγατος είναι ένα εμβληματικό είδος της πατρίδας μας και η προστασία του είναι πρωτεύουσας σημασίας. Η αποτελεσματική προστασία της ελληνικής βιοποικιλότητας απαιτεί στιβαρά επιστημονικά δεδομένα. Σε αυτή την κατεύθυνση, ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα συνεχίσει να συνεργάζεται με την επιστημονική κοινότητα της χώρας μας», αναφέρει o διευθύνων σύμβουλος του ΟΦΥΠΕΚΑ, Κώστας Τριάντης.