Η Κενταύρια του Χελδράιχ (Centaurea heldreichii Halácsy) είναι ενδημικό φυτό που συναντάται αποκλειστικά στο Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου-Αιτωλικού και συγκεκριμένα εντός της περιοχής του δικτύου Νatura 2000 «Όρος Βαράσοβα» (GR2310005). Είναι πολυετής πόα με ένα ή περισσότερους ρόδακες φύλλων. Ολόκληρο το φυτό καλύπτεται από ένα λευκό χνουδωτό τρίχωμα. Τα άνθη είναι ανοιχτόχρωμα ρόδινα-ιώδη. Το φυτό ανθίζει από τα τέλη Απριλίου έως τον Ιούνιο, κυρίως όμως κατά τη διάρκεια του Μαΐου.
Το είδος σχηματίζει μόνο ένα μεγάλο και συνεχή πληθυσμό, ο οποίος εμφανίζεται κυρίως πάνω στους απότομους και συχνά απρόσιτους γκρεμούς που συναντά κανείς στις νότιες και δυτικές πλαγιές του όρους Βαράσοβα, συνήθως σε σχισμές βράχων και σε μικρές αναβαθμίδες σκληρού ασβεστόλιθου. Τα περισσότερα άτομα προτιμούν σκιερές θέσεις που διατηρούν κάποια υγρασία. Τα φυτικά άτομα της Κενταύριας του Χελδράιχ φύονται σε υψόμετρο μεταξύ 3 και 600 μέτρων.
Το όρος Βαράσοβα είναι μια από τις πιο δημοφιλείς αναρριχητικές τοποθεσίες στην Ελλάδα με πολλά διαφορετικά μονοπάτια, γεγονός που προκαλεί συνεχή υποβάθμιση του ενδιαιτήματος του είδους, παρόλο που ολόκληρη η περιοχή βρίσκεται σε καθεστώς προστασίας.
Η Κενταύρια του Χελδράιχ αποτελεί είδος προτεραιότητας του Παραρτήματος ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (για τους οικοτόπους και τα είδη) και περιλαμβάνεται στο προσάρτημα Ι της Σύμβασης για τη Διατήρηση της Ευρωπαϊκής Άγριας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων (Σύμβαση της Βέρνης) με το συνώνυμο Centaurea alba susbsp. heldreichii (Halácsy) Dostál. Στην Ελλάδα, προστατεύεται με το Προεδρικό Διάταγμα 67/81 και περιλαμβάνεται στο Κόκκινο Βιβλίο Δεδομένων ως Τρωτό (UV). Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN), το είδος ανήκει στη κατηγορία “Κινδυνεύοντα”.
Κείμενο: Μαλβίνα Καρανίκα, Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Μεσολογγίου και Προστατευόμενων Περιοχών Δυτικής Στερεάς Ελλάδας
Πηγές: