Κόκκινος Κρίνος (Lilium chalcedonicum)

Το αγριολούλουδο Lilium chalcedonicum, που στα ελληνικά ονομάζεται Κόκκινος Κρίνος ή Λείριο το Χαλκηδονικό (γνωστό και ως Τουρκολούλουδο, ίσως επειδή το σχήμα του θυμίζει τουρμπάνι), ανήκει στην οικογένεια Liliaceae και είναι ενδημικό είδος της Ελλάδας και της Αλβανίας. Η πρώτη καταγραφή του έγινε από τον Σουηδό Carl Linnaeus το 1753 στο Χαλκηδόνιο όρος της Θεσσαλίας.

Είναι φυτό πολυετές και ποώδες, με ύψος συνήθως από 50 μέχρι 120 εκ. Έχει λογχοειδή φύλλα σε όλο το μήκος του πράσινου βλαστού του. Τα κόκκινα άνθη του (συνήθως 1-5) με τα χαρακτηριστικά κυρτά πέταλα φυτρώνουν στην κορυφή του βλαστού και κοιτούν προς τα κάτω. Η περίοδος της ανθοφορίας ξεκινάει από τον Ιούνιο και μπορεί να φτάσει μέχρι τον Αύγουστο.

Φυτρώνει συνήθως σε μέρη δροσερά και σχετικά σκιερά, σε υψόμετρο από 500 έως 1700 μ., σε ξέφωτα δασών και σε βραχώδη λιβάδια. Το βρίσκουμε σε περιοχές της Βόρειας, Κεντρικής και Δυτικής Ελλάδας (Όλυμπος, Πίνδος), έως τα βουνά της Νότιας Πελοποννήσου (Ταΰγετος, Πάρνωνας), αλλά και σε κάποια νησιά του Δυτικού Αιγαίου καθώς και σε περιοχές της Νότιας Αλβανίας.

Η παλιότερη γνωστή του απεικόνιση (από την εποχή του Χαλκού) είναι στην τοιχογραφία της «Άνοιξης» που βρέθηκε στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης. Στο εντυπωσιακό αυτό φυτό κάνει αναφορά και ο Θεόφραστος, με το όνομα «κρίνον το πορφυρούν».

Στην Ελλάδα θεωρείται προστατευόμενο είδος σύμφωνα με το ΠΔ 67/81 («Περί προστασίας της αυτοφυούς Χλωρίδος και Άγριας Πανίδος και καθορισμού διαδικασίας συντονισμού και Ελέγχου της Ερεύνης επ’ αυτών»).

Κείμενο: Όλγα Τζωρτζακάκη, Δρ. Βιολόγος, Μονάδα Διαχείρισης Κορινθιακού Κόλπου