Ακολουθήστε μας
Το Sideritis clandestina subsp. peloponnesiaca είναι πελοποννησιακό ενδημικό υποείδος Σιδερίτη που φυτρώνει στα όρη της βόρειας και κεντρικής Πελοποννήσου και συγκεκριμένα στη Ντουρντουβάνα, τον Ερύμανθο, το Παναχαϊκό, τον Ολίγυρτο, το Μαυροβούνι, τον Σαϊτά, την Κυλλήνη, τον Κλωκό, το Λύρκειο και το Μαίναλο. Το είδος ονομάζεται κοινώς τσάι του βουνού της Πελοποννήσου, όνομα που μοιράζεται με το υποείδος Sideritis clandestina subsp. peloponnesiaca που απαντά στον Πάρνωνα και τον Ταΰγετο.
Είναι φυτό πολυετές, ποώδες, με ελαφρά ξυλώδη βάση. Οι βλαστοί του είναι τετράγωνοι απλοί ή διακλαδισμένοι με κιτρινωπό τρίχωμα και έχουν μήκος 15-50 εκατ. Φυτρώνει σε βραχώδεις πλαγιές και διάκενα δασών Κεφαλληνιακής Ελάτης, σε υψόμετρο από 1.300 ως 2.100 μέτρα. Η περίοδος της ανθοφορίας του ξεκινάει από Ιούλιο και μπορεί να φτάσει μέχρι Αύγουστο.
Το τσάι του βουνού της Πελοποννήσου, όπως και τα περισσότερα είδη του γένους Sideritis, καταναλώνονται ως αφεψήματα ή στην παραδοσιακή ιατρική ως φάρμακο για τον βήχα, το κοινό κρυολόγημα, τον πόνο, το άσθμα, τις γαστρεντερικές διαταραχές και το ήπιο άγχος.
Τρεις είναι οι εκδοχές για την προέλευση του επιστημονικού ονόματος Sideritis. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή προέρχεται από τη λέξη σίδηρος εξαιτίας της ικανότητας του φυτού να θεραπεύει τις πληγές που προκαλούνται από σιδερένια αντικείμενα. Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή, επειδή αποτελεί φυσική πηγή σιδήρου, αφού στα ροφήματα που παρασκευάζονται από αυτό περιέχεται αρκετός σίδηρος. Και τέλος, μια τρίτη εκδοχή υποστηρίζει ότι η ονομασία του οφείλεται στο σχήμα των οδόντων του κάλυκα, που μοιάζουν με αιχμή λόγχης.
Οι ποσότητες τσαγιού που συλλέγονται από τη φύση ελέγχονται από δασικές απαγορευτικές διατάξεις (επιτρέπεται η συλλογή έως 2 κιλών ανά άτομο) ενώ παράλληλα απαγορεύεται το ξερίζωμα. Το ενδημικό είδος της Πελοποννήσου Sideritis clandestina δεν καλλιεργείται και πρόσφατα χαρακτηρίστηκε από την IUCN ως Κρισίμως Κινδυνεύον.
Κείμενο: Μαρία Τσώνη, Δρ. Γεωλογίας, Μονάδα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Χελμού-Βουραϊκού και Προστατευόμενων Περιοχών Βόρειας Πελοποννήσου
ΠΗΓΕΣ