Με θέμα «Δράση στους Υγροτόπους για τους Ανθρώπους και τη Φύση» (Wetlands Action for People and Nature), γιορτάζεται φέτος η 2α Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων. Επιλέγοντας το θέμα αυτό, η Γραμματεία της Σύμβασης Ραμσάρ για τους Υγροτόπους αποστέλλει επείγουσα έκκληση για μεγαλύτερες επενδύσεις οικονομικού, ανθρώπινου και πολιτικού κεφαλαίου που θα κατευθυνθούν σε έργα διατήρησης των υγροτόπων, ενώ επίσης θα εξασφαλίσουν ότι αυτοί θα χρησιμοποιούνται με σοφό και βιώσιμο τρόπο.
Ως υγρότοποι χαρακτηρίζονται τα δέλτα, τα έλη, οι λίμνες, οι λιμνοθάλασσες, οι πηγές, οι εκβολές, οι ποταμοί και οι τεχνητές λίμνες. Οι υγρότοποι είναι από τα πιο πολύτιμα οικοσυστήματα του πλανήτη, καθώς παρέχουν αναντικατάστατες υπηρεσίες οικοσυστήματος: προστατεύουν από πλημμύρες, φιλτράρουν το πόσιμο νερό και αναβαθμίζουν την ποιότητά του, βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα, χρησιμεύουν ως περιοχές αναψυχής. Επίσης, παρέχουν τροφή. Περισσότεροι από 1 εκατ. άνθρωποι εξαρτώνται από τους υγροτόπους για την επιβίωσή τους.
Την ίδια στιγμή, οι υγρότοποι, είναι και από τα πλέον απειλούμενα οικοσυστήματα του πλανήτη, καθώς χάνονται με ρυθμούς τρεις φορές ταχύτερους από ότι τα δάση. Από το 1700 έχει χαθεί το 85% των υγροτόπων, ενώ οι μεγαλύτερες απώλειες έχουν σημειωθεί μέσα στα τελευταία 60 χρόνια. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού, πολλά είδη ζώων και φυτών βρίσκονται στο χείλος της εξαφάνισης.
Σύμβαση Ραμσάρ και ελληνικοί υγρότοποι
Στις 2 Φεβρουαρίου 1977 υπογράφτηκε η Σύμβαση για τους Υγροτόπους στην πόλη Ραμσάρ του Ιράν, στις ακτές της Κασπίας Θάλασσας. Η Σύμβαση Ραμσάρ αποσκοπεί στην προστασία και τη συνετή χρήση όλων των υγροτόπων μέσω τοπικών και εθνικών δράσεων και διακρατικής συνεργασίας, ως μια συνεισφορά στην αειφόρο ανάπτυξη.
Στην Ελλάδα, βάσει της Σύμβασης Ραμσάρ, προστατεύονται δέκα υγρότοποι: το Δέλτα Έβρου, οι λίμνες Ισμαρίδα και Βιστονίδα, το Πόρτο Λάγος και οι γύρω λιμνοθάλασσες, το Δέλτα και η λιμνοθάλασσα Νέστου, η τεχνητή λίμνη Κερκίνη, οι λίμνες Βόλβη και Κορώνεια, τα Δέλτα και οι εκβολές των ποταμών Γαλλικός-Αξιός-Λουδίας-Αλιάκμονας, ο Αμβρακικός Κόλπος, η Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου και η Λιμνοθάλασσα Κοτυχίου στο Νομό Ηλείας. Συνολικά, στη χώρα μας απαντούν περίπου 1.400 υγρότοποι, τόσο διεθνούς όσο και εθνικής σημασίας. Οι περισσότεροι από αυτούς ανήκουν σε περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000, καθώς αποτελούν σταθμούς ξεκούρασης, καταφυγίου και τροφής, τόπους διαχείμασης και αναπαραγωγής σπάνιων ειδών, κυρίως της ορνιθοπανίδας.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Υγροτόπων η Πρόεδρος του Οργανισμού Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.), Μαρία Παπαδοπούλου, τονίζει: «Οι υγρότοποι ανήκουν στις πλέον ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή περιοχές, ενώ η εγγύτητά τους με μεγάλο αριθμό ανθρώπινων δραστηριοτήτων κάνει τη λήψη δράσεων προστασίας τους πιο επιτακτική από ποτέ. Ο Οργανισμός μας, ως υπεύθυνος προστασίας και διαχείρισής τους, θα καταβάλει προσπάθειες τόσο για την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας που διέπει την προστασία τους, όσο και για τη λήψη διαχειριστικών μέτρων διατήρησής τους και για την ανάπτυξη ήπιων δράσεων ανάδειξής τους».
