Εθνικό Πάρκο Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου: εξελίξεις για τους πληθυσμούς των αρπακτικών

Πάνω από ένας χρόνος έχει περάσει από τη μεγάλη πυρκαγιά που έπληξε τον νομό Έβρου το καλοκαίρι του 2023 και το οικοσύστημα έχει αρχίσει να δείχνει τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης. Μικρά πεύκα έχουν φυτρώσει από σπόρους, ενώ οι βελανιδιές παραβλαστάνουν από τις ρίζες τους.

Το ενδιαφέρον των επιστημόνων εστιάζεται  τώρα στα σπάνια αρπακτικά πουλιά που φιλοξενεί το δάσος της Δαδιάς,  τα οποία προετοιμάζονται για την αναπαραγωγική περίοδο. Στο πολύτιμο αυτό δάσος συναντώνται, άλλωστε, τα 36 από τα 39 είδη αρπακτικών που υπάρχουν στην Ευρώπη.

Οι εμβληματικοί Μαυρόγυπες είναι ένα από τα πρώτα είδη που ξεκινούν την αναπαραγωγή και έχουν, ήδη, αρχίσει να ετοιμάζουν τις φωλιές τους για την άνοιξη. Είναι θετικό ότι το 2024 -πρώτη αναπαραγωγική σεζόν μετά την πυρκαγιά- καταγράφηκαν 38 ζευγάρια Μαυρόγυπα να φωλιάζουν στη Δαδιά, περίπου όσα δηλαδή και το 2023.

Ωστόσο και τα υπόλοιπα είδη αρπακτικών διατήρησαν τους πληθυσμούς τους, σε σχέση με την χρονική περίοδο πριν την πυρκαγιά, φτιάχνοντας τις φωλιές τους τόσο σε δέντρα που παρέμειναν άθικτα όσο και σε δέντρα που κάηκαν εντελώς. Εκτός από τους Μαυρόγυπες, τις θέσεις φωλεοποίησής τους διατήρησαν και τα ζευγάρια Χρυσαετού, Θαλασσαετού και Κραυγαετού της περιοχής, τα οποία παρακολουθούνται επί σειρά ετών από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ).

Ελπίδες στις τεχνητές φωλιές

Παράλληλα, ο ΟΦΥΠΕΚΑ προχώρησε σε συντήρηση των τεχνητών φωλιών για τον Μαυρόγυπα, που είχαν εγκατασταθεί αμέσως μετά από την πυρκαγιά, προκειμένου να είναι έτοιμες να υποδεχθούν τα πουλιά την αναπαραγωγική περίοδο που ξεκινάει. Ταυτόχρονα, προγραμματίζεται και η εγκατάσταση επιπλέον τεχνητών φωλιών, καθώς και η βελτίωση του ενδιαιτήματος αναπαραγωγής του είδους, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές.

Οι τεχνητές φωλιές θα δώσουν επιλογές στα πουλιά τα επόμενα χρόνια, όταν τα καμένα δέντρα πέσουν, αναγκάζοντάς τα να αναζητήσουν νέες θέσεις φωλεοποίησης. Αισιοδοξία προσφέρει το γεγονός ότι  ένα ζευγάρι Μαυρόγυπα καταγράφηκε να στέκεται σε μία από τις φωλιές αυτές  την περασμένη χρονιά.

Προχωρούν νέες μελέτες

Πέρα από την παρακολούθηση των πληθυσμών των αρπακτικών πουλιών, ο ΟΦΥΠΕΚΑ πρόκειται να εκπονήσει μία σειρά μελετών, ώστε να υπάρξει καλύτερη εικόνα σχετικά με τις επιπτώσεις της πυρκαγιάς στα προστατευόμενα είδη, καθώς και για να γίνουν κατανοητές οι ιδιαίτερες ανάγκες που έχουν προκύψει. Επίσης, θα προταθούν διαχειριστικά μέτρα, με σκοπό την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αποκατάσταση.

Ειδικότερα, μέσα στο 2025 αναμένεται να ολοκληρωθεί μελέτη για την αποτύπωση της καταλληλότητας του ενδιαιτήματος φωλεοποίησης για τον Μαυρόγυπα σε περιοχές εκτός του Εθνικού Πάρκου Δαδιάς-Λευκίμης-Σουφλίου, όπου το είδος είναι πιθανό να δημιουργήσει φωλιές, αν οι μελλοντικές συνθήκες, όπως η επάρκεια των δέντρων φωλεοποίησης, δεν καλύπτουν τις ανάγκες του είδους εντός του Εθνικού Πάρκου. Επίσης, πρόκειται να υλοποιηθεί μελέτη αποτύπωσης τυχόν αλλαγών στη χρήση του χώρου από τον Μαυρόγυπα, στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης (αλλαγές διαδρόμων μετακίνησης, θέσεων τροφοληψίας και κούρνιας, κ.λπ.) κατά το πρώτο έτος μετά από την πυρκαγιά.