Τελική εκδήλωση διάδοσης των αποτελεσμάτων του Έργου “Protecting European Biodiversity from Invasive Alien Species, INVALIS”

Το INVALIS είναι ένα Ευρωπαϊκό Έργο, συγχρηματοδοτούμενο από την εδαφική συνεργασία INTERREG Europe της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το συγκεκριμένο Έργο ενώνει επτά εταίρους από επτά διαφορετικές περιοχές χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως είναι η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ρουμανία, η Λετονία και η Ελλάδα. Ο κάθε εταίρος διαθέτει διαφορετικό γνωστικό επίπεδο στο αντικείμενο των εισβλητικών ξενικών ειδών και διαφορετικούς ρόλους μέσα στο Έργο, όλοι όμως οι εταίροι έχουν έναν κοινό σκοπό: την προστασία της βιοποικιλότητας από τα συγκεκριμένα είδη.

Στο πλαίσιο της τελικής εκδήλωσης διάδοσης των αποτελεσμάτων του Έργου INVALIS, ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. ως επικεφαλής εταίρος του Έργου, διοργάνωσε και πραγματοποίησε συνάντηση με συμμετέχοντες από την ελληνική επιστημονική κοινότητα, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αξιωματούχους που συμβάλουν στην λήψη αποφάσεων για πολιτικές διαχείρισης, μη-κυβερνητικές οργανώσεις, σωματεία, ακαδημαϊκούς και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Η συνάντηση έλαβε χώρα στις 11 Οκτωβρίου στην αίθουσα εκδηλώσεων της Βίλας Καζούλη, στην Κηφισιά, είχε υβριδική μορφή και οι συμμετέχοντες έφτασαν συνολικά τα εβδομήντα άτομα.

Στόχος της συγκεκριμένης εκδήλωσης ήταν να έρθουν σε επαφή όλοι οι συμμετέχοντες στο Έργο (εταίροι και μη) και να γίνει παρουσίαση της πορείας, των αποτελεσμάτων και της συνεισφοράς που είχε ο κάθε εταίρος στο πλαίσιο του Έργου, στο ενδιαφερόμενο κοινό.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό από τον Δρ. Πέτρο Βαρελίδη, Γενικό Γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την Δρ. Διονυσία Χατζηλάκου, Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Τομέα Α΄ του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α..

Στη συνέχεια η κα Αγλαΐα Βούρδα εκπρόσωπος της Εταιρείας ΠΡΟΜΕΑ πραγματοποίησε  μια επισκόπηση των στόχων και των κύριων αποτελεσμάτων του Έργου, και ακολούθως η κα Camille Milloir, εκπρόσωπος της Κοινής Γραμματείας του Προγράμματος INTERREG Europe πραγματοποίησε παρουσίαση αναφορικά με τον οικονομικό αντίκτυπο των Έργων που χρηματοδοτήθηκαν από το Πρόγραμμα INTERREG και τη συμβολή του Έργου INVALIS στην αλλαγή των πολιτικών για την προστασία της βιοποικιλότητας.

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με  τις παρουσιάσεις των Σχεδίων Δράσης, που συντάχθηκαν στα πλαίσια του Έργου, αλλά και της πρόοδου που σημειώθηκε στο κομμάτι των πολιτικών διαχείρισης των εισβλητικών (ξενικών) ειδών στις περιοχές των χωρών των εταίρων της κοινοπραξίας του.

Το σχέδιο δράσης της Ελλάδας, το οποίο κατατέθηκε τον Αύγουστο του 2021 και δημοσιεύτηκε λίγους μήνες  αργότερα στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Marine Science and Engineering με τον τίτλο “Protecting Biodiversity from Invasive Alien Species by Improving Policy Instruments in Greece: The INVALIS Project Action Plan”, περιλαμβάνει δράσεις για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με το θέμα των εισβλητικών ειδών, καθώς και προτάσεις για τη δημιουργία ενός δικτύου για τη διαχείρισή τους.

Ο κατάλογος των εισβλητικών ειδών στην Ελλάδα

Αναφορικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί σε εθνικό επίπεδο, όπως σημείωσε μεταξύ άλλων ο κύριος Χαρίλαος Νικοκάβουρας, εκπρόσωπος του Τμήματος Βιοποικιλότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την τρέχουσα περίοδο βρίσκονται υπό υλοποίηση Έργα που πραγματεύονται τη διαχείριση συγκεκριμένων εισβλητικών ξενικών ειδών. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι μόλις ολοκληρώθηκε το έργο «Σύνταξη καταλόγου εισβλητικών (ξενικών) ειδών και οργάνωση μεθοδολογίας για την εκτίμηση του κινδύνου που προκαλούν». Το σημαντικό αυτό έργο εκπονήθηκε από το Τμήμα Βιολογίας του ΕΚΠΑ με επιστημονική υπεύθυνη την Καθηγήτρια Μαργαρίτα Αριανούτσου- Φαραγγιτάκη σε συνεργασία με επιστήμονες από το Τμήμα Βιολογίας του ΕΚΠΑ, το Τμήμα Γεωλογίας του ΕΚΠΑ, το Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, το Ινστιτούτο Θαλάσσιων Βιολογικών Πόρων και Εσωτερικών Υδάτων του ΕΛΚΕΘΕ, το Ινστιτούτο Κύπρου και την κυρία Ξεντίδη Ε., δικηγόρο Αθηνών και χρηματοδοτήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020”.

Το συγκεκριμένο έργο θα αποτελέσει τη βάση για μελλοντικές δράσεις στον τομέα διαχείρισης των εισβλητικών (ξενικών) ειδών σε εθνικό επίπεδο. Αυτές περιλαμβάνουν τη δημιουργία Εθνικού Καταλόγου των συγκεκριμένων ειδών, την ενεργοποίηση Επιστημονικής Γνωμοδοτικής Επιτροπής, την κατάταξη των ειδών με βάση την εκτίμηση του βαθμού επικινδυνότητάς τους, την πρόβλεψη μελλοντικών εισβολών, τον σχεδιασμό συστήματος για την τακτική παρακολούθησή τους και την κατάρτιση σχεδίων διαχείρισης των ειδών προτεραιότητας.

Παρουσιάσεις πραγματοποιήθηκαν και από ειδικούς του αντικειμένου από την Ιταλία, οι οποίοι ανέλυσαν σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης που εφαρμόζονται σε περιφερειακό επίπεδο, όπου συναντάται το συγκεκριμένο πρόβλημα, αλλά και από την Πορτογαλία, σχετικά με το πώς το Έργο INVALIS ενέπνευσε νέους επιστήμονες να αφιερώσουν την καριέρα τους στην μελέτη των ειδών αυτών, αλλά και στην αναζήτηση τρόπων για την αντιμετώπισή τους.

Στο τελευταίο μέρος της συνάντησης, πραγματοποιήθηκε ανοιχτός διάλογος μεταξύ των συμμετεχόντων, όπου και συζητήθηκαν πιθανοί τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε το έργο INVALIS  να συμβάλει σημαντικά στην επιστήμη της μελέτης των εισβλητικών ξενικών ειδών, αλλά και να αποτελέσει οδηγό για νέα ερευνητικά και διαχειριστικά  Έργα αντιμετώπισης των συγκεκριμένων ειδών. Αυτό που είναι σημαντικό να σημειωθεί, είναι ότι το βασικό πρόβλημα στην διαχείριση των εισβλητικών είναι η έλλειψη της διάδοσης της γνώσης που υπάρχει γύρω από το συγκεκριμένο θέμα, καθώς και τα προβλήματα που προκύπτουν από τα είδη αυτά σε διάφορους τομείς όπως το περιβάλλον, η οικονομία, η ποιότητα ζωής και η υγεία των ανθρώπων και των ζώων.

Τον συντονισμό της συνάντησης και του ανοιχτού διαλόγου ανέλαβε η κα Μαγδαληνή Θεοχάρη, ειδικός στη Συμμετοχή Πολιτών και το Δομημένο Διάλογο, ενώ την υποστήριξη της συνάντησης εκ μέρους του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. ανέλαβαν οι Υπεύθυνοι Διαχείρισης του Έργου κα Άννα Τσούκα και κος Ορφέας Ρούσσος, καθώς και η Συντονίστρια  του Έργου κα Δήμητρα Πέτζα.

Το έργο INVALIS θα ολοκληρωθεί στα τέλη Μαΐου του 2023 και μέχρι τότε ο Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. αναμένεται να συνεχίσει την προσπάθεια διατήρησης της επικοινωνίας μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών του Έργου, πραγματοποιώντας συναντήσεις για ζητήματα που αφορούν τα εισβλητικά ξενικά είδη και την ενδυνάμωση των πολιτικών διαχείρισής τους και ταυτόχρονα την παρακολούθηση της εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης της Ελλάδας.