Χαμωτίδες και κεφαλούδια: σημαντικές καταγραφές σπάνιων πουλιών σε Δέλτα Έβρου-Βιστωνίδα-Ισμαρίδα

Σημαντικές καταγραφές σπάνιων πουλιών πραγματοποιήθηκαν το τελευταίο χρονικό διάστημα στη Θράκη, τόσο στο Δέλτα Έβρου όσο και στις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα.

Ειδικότερα, στο Δέλτα του Έβρου, κατά τις τελευταίες ημέρες του Δεκεμβρίου, το προσωπικό της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του ΟΦΥΠΕΚΑ κατέγραψε 120 Χαμωτίδες Tetrax tetrax, που είναι και ο μεγαλύτερος αριθμός ατόμων του είδους αυτού που έχει παρατηρηθεί στην Ελλάδα.

Οι Χαμωτίδες Tetrax tetrax αποτελούν σπάνια πουλιά που, ενώ παλαιότερα φώλιαζαν στη χώρα μας, πλέον παρατηρούνται μόνο σποραδικά και ακανόνιστα κατά τη διάρκεια του χειμώνα ή κατά τη μετανάστευση, σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης.

Είχε προηγηθεί η εμφάνιση 25 Χαμωτίδων, στις αρχές Δεκεμβρίου, στις Αλυκές Κίτρους του Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού, που προκάλεσε το ενδιαφέρον των ορνιθοπαρατηρητών. Οι 120 Χαμωτίδες στο Δέλτα του Έβρου, ωστόσο, αποτελούν μία ιδιαίτερα σημαντική καταγραφή, καθώς ο συνήθης διαχειμάζων πληθυσμός δεν υπερβαίνει τις λίγες δεκάδες άτομα. Αξίζει, επίσης, να επισημανθεί, πως η τελευταία περίπτωση φωλιάσματος στην Ελλάδα καταγράφηκε το 1917.

«Πλημμύρισε» Κεφαλούδια η Βιστωνίδα

Στο μεταξύ, οι πληθυσμοί από Κεφαλούδια, τα οποία καταφτάνουν κάθε χρόνο από τον Βορρά, από τον Οκτώβρη και μετά, για να διαχειμάσουν στις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα, στο τέλος Νοεμβρίου ξεπεράσαν τα 1.100 άτομα.

Πρόκειται για ακόμη μία εντυπωσιακή καταγραφή για το σπάνιο αυτό είδος πάπιας. Ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη πως, σύμφωνα με το BirdLife International, o πληθυσμός του είδους στην ανατολική Μεσόγειο και τη νοτιοδυτική Ασία υπολογίζεται σε 5.000-10.000 άτομα.

Το Κεφαλούδι θεωρείται ένα από τα πιο σπάνια πουλιά της Ευρώπης και απειλείται με εξαφάνιση, εξαιτίας της απώλειας των βιοτόπων που έχει ανάγκη για να φωλιάσει και να τραφεί, της λαθροθηρίας, της τυχαίας παγίδευσης σε δίχτυα και άλλων απειλών.

Τα Κεφαλούδια επισκέπτονται τη λίμνη Βιστωνίδα, κάθε φθινόπωρο, για να διαχειμάσουν και κατά τα τέλη Μαρτίου επιστρέφουν στις θέσεις αναπαραγωγής τους, σε περιοχές της νότιας Ρωσίας και της κεντρικής Ασίας. Η προτίμησή τους για τη Βιστωνίδα είναι γνωστή και μάλιστα τα τελευταία χρόνια η λίμνη συγκεντρώνει το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού που  έρχεται στην Ελλάδα για να διαχειμάσει. Τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται μια αύξηση των ατόμων και στη γειτονική Ισμαρίδα.

Η μεγαλύτερη καταγραφή πληθυσμών από Κεφαλούδια στην Ελλάδα έγινε το 1997 οπότε και είχαν παρατηρηθεί, πάλι στη λίμνη Βιστωνίδα, περισσότερα από 2.300 πουλιά. Το γεγονός ότι στην περιοχή έχουν καταμετρηθεί, αρκετές φορές, πληθυσμοί Κεφαλουδιών μεγαλύτεροι από 1.000 άτομα, δηλαδή το 2%-10% του παγκόσμιου πληθυσμού, καθιστά τη λίμνη Βιστωνίδα έναν από τους σημαντικότερους υγροτόπους στον κόσμο για τη διαχείμαση του είδους.